Podstawowe zasady BHP obowiązujące w pracowni mikrobiologicznej

Każdy wypadek w pracowni mikrobiologicznej – skaleczenia się, poparzenie, rozlanie materiału zakaźnego itp. – należy natychmiast zgłaszać obecnemu na sali asystentowi, aby szybko podjąć odpowiednie postępowanie zabezpieczające zdrowie i minimalizujące szkody.

1. W czasie trwania zajęć w pracowni mikrobiologicznej wszyscy obecni muszą być ubrani w fartuchy ochronne.
2. W pracowni, nie tylko podczas pracy, nie wolno jeść, pić, palić papierosów,  trzeć oczu palcami, wkładać ołówków do ust – są to bowiem najprostsze sposoby zakażenia się drobnoustrojami chorobotwórczymi.
3. Praca z materiałem zakaźnym powinna być prowadzona tylko na wyznaczonych stanowiskach, przy stołach laboratoryjnych, na siedząco, w spokoju, przy maksymalnym ograniczeniu ruchu i rozmów.
4. Materiały zakaźne (pobrane od pacjentów, materiały laboratoryjne zawierające drobnoustroje) nie mogą być brane bezpośrednio do rąk. Zawsze należy posługiwać się odpowiednimi instrumentami, jeśli trzeba – należy używać rękawiczek ochronnych.
5. Płynnych materiałów zakaźnych nie wolno pipetować ustami. Należy używać odpowiedniego sprzętu – pipetorów – które umożliwiają bezpieczne pipetowanie.
6. Wszystkie przedmioty osobiste wnoszone do pracowni mikrobiologicznej (np. torebki, książki, zeszyty) należy kłaść tylko w bezpiecznych wyznaczonych miejscach, w których ograniczona jest możliwość skażenia ich materiałem zakaźnym.
7. Na zeszytach lub książkach nie wolno stawiać naczyń (kolbek, płytek, probówek), które mogą zawierać materiały zakaźne.
8. W przypadku rozlania materiału zakaźnego (na stole, podłodze, odzieży) należy natychmiast zawiadomić obecnego na sali pracownika Zakładu lub asystenta i wraz z nim podjąć działanie zmierzające do zneutralizowania drobnoustrojów.
9. W przypadku skaleczenia się, dostania materiału zakaźnego do ust, oczu itp. należy natychmiast, wraz z obecnym na sali pracownikiem Zakładu, podjąć odpowiednie przeciwdziałanie dla zminimalizowania zagrożenia (dezynfekcja, antyseptyka, założenie opatrunku itp.).
10. Wykorzystane/obsiane hodowle należy odstawiać w wyznaczone miejsca, a wykorzystane przedmioty, takie jak bagietki, pipety, szkiełka mikroskopowe, należy wkładać do naczyń z płynem odkażającym. Wszystkie wykorzystane materiały zakaźne, zakażone naczynia laboratoryjne itp. muszą być odpowiednio unieszkodliwione lub odkażone („zabite”).
11. Z pracowni nie wolno wynosić żadnych hodowli, badanych materiałów ani preparatów. Dotyczy to również fartuchów ochronnych używanych w pracowni, które powinny pozostawać w wyznaczonej na ten cel szatni (szafie). Nie wolno ich wynosić, używać na terenie innych pracowni ani pozostawiać w ogólnodostępnej szatni.

Podstawowe informacje o organizacji pracy w pracowni mikrobiologicznej

1. Odzież wierzchnią i wszystkie niepotrzebne w pracowni przedmioty osobiste należy pozostawić w szatni. Do pracowni należy wchodzić wyłącznie po założeniu fartuchów ochronnych, pobranych z przeznaczonych do ich przechowywania szatni.
2. Praca na zajęciach z mikrobiologii odbywa się w grupach „asystenckich”  5-10 osobowych przy wyznaczonych stołach laboratoryjnych. Część zadań studenci wykonują parami.
3. W pracowni należy dbać o to, by nie zakazić badanych materiałów, hodowli, stosowanych podłóż itp. przypadkowymi drobnoustrojami z otoczenia, dlatego podczas ćwiczeń wymagany jest spokój, maksymalne ograniczenie poruszania się po pracowni oraz ograniczenie rozmów.
4. Z uwagi na stosowane w pracowni drogie odczynniki należy z nich korzystać oszczędnie i rozważnie.
5. W pracowni w czasie pracy nie może być przeciągów ani prądów powietrza, dlatego nie wolno otwierać okien i drzwi. Ponieważ wentylacja jest ograniczona, palniki gazowe należy zapalać tylko wtedy, gdy jest to konieczne, a po wyjściu należy je gasić.
6. Z uwagi na fakt, że w pracowni mikrobiologicznej dużą część pracy wykonuje się przy „otwartym płomieniu” palników, a jednocześnie stosuje się łatwopalne substancje (alkohol i alkoholowe roztwory barwników, środków dezynfekcyjnych) należy zwracać wyjątkową uwagę na bezpieczeństwo przeciwpożarowe, także osobiste (możliwość zapalenia się włosów, odzieży).

Każdy wypadek w pracowni mikrobiologicznej (skaleczenie się, poparzenie, rozlanie badanego materiału zakaźnego lub hodowli drobnoustrojów itp.) należy natychmiast zgłaszać obecnemu na sali asystentowi, aby możliwie szybko podjąć odpowiednie postępowanie zabezpieczające zdrowie i minimalizujące szkody.